Ülkemizin toplam nüfusunun yaklaşık %20’si kırsal kesimlerde yaşamaktadır. Kırsal kesimlerde tarım ve hayvancılık faaliyetleri en önemli ekonomik etkinliktir. Ancak tarım ve hayvancılık, dolaylı olarak kent nüfusunun çalışma alanlarını ve tarıma dayalı sanayi faaliyetlerini de etkiler. Başta Konya olmak üzere tarım kentleri olarak nitelendirdiğimiz birçok kentimiz, çevrelerindeki verimli tarım alanlarına ve bu alanlarda üretilen ürünlerin kentteki fabrikalarda işlenmesine bağlı olarak gelişmiştir. Sizin de tahmin ettiğiniz gibi payı azalmakla birlikte tarım ve hayvancılık, Türkiye ekonomisinin önemli bir parçası olmaya devam etmektedir. Şimdi de Türkiye’de tarım ve hayvancılık etkinliklerinin ülke ekonomisindeki yerini inceleyelim.
Türkiye’de özellikle 1950’li yıllardan sonra tarımda modernleşme süreci başladı. Kaliteli gübre kullanımı arttı, ilaçlama ve makineleşme yaygınlaştı (Fotoğraf 4.15). Tohum ıslahı sayesinde birim üründen elde edilen verim arttı. Tarımı destekleyen kuruluşlar kuruldu ve çiftçiye ucuz kredi imkânı verildi. Akarsular üzerine kurulan barajlar sayesinde yaz aylarında tarım alanlarının su gereksinimleri karşılandı. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) gibi büyük yatırımlar sayesinde Güneydoğu Anadolu’nun geniş ovaları, kurak yaz ayları boyunca sulanabildi.
Tarımda yaşanan modernleşme süreci hayvancılığı da olumlu yönde etkilemiştir. Otlakların ve hayvan soylarının ıslahı, hayvan hastalıklarına karşı geliştirilen aşı ve ilaçlar, yem kalitesinin artması ile besicilik ve ahır hayvancılığının yaygınlaşması, hayvansal ürünlerden elde edilen verimin artmasını sağlamıştır. Hâlâ gelişmiş ülkelere göre istenilen düzeyde olmasa da Türkiye’de tarımsal ve hayvansal üretim ile verim yıldan yıla artmaktadır.
Tarım ve hayvancılık etkinlikleri, birçok sanayi koluna ham madde olduğu gibi bazı ürünler Türkiye’nin dış ticaretinde de çok önemli bir yer tutmaktadır. Dünya üretiminde de önemli bir yere sahip olduğumuz incir, fındık, pamuk ve üzüm gibi ürünlerin yanı sıra birçok sebze ve meyve türü dış satımımızda önemli yer tutmaktadır.
