Doğal Miraslar (Doğal Miras Nedir?) Dünyadaki Doğal Miraslar

Doğal miras; doğal güzelliklerin ve biyolojik çeşitliliğin estetik, bilimsel ve ekonomik ögeler bakımından zengin olan değerleridir. Bu ögeler içinde tükenme tehlikesinde olan, yeryüzünde eşine az rastlanan ve küresel değeri olanlar doğal miras olarak kabul edilir. Doğal miraslar içinde tarihî yerler, yerşekilleri, bitki ve hayvan toplulukları yer almaktadır. Yerşekilleri içinde doğal mağaralar, çavlan, çağlayan, şelale, kaplıca, gayzer, volkanik şekiller ve tipik yerşekilleri yer almaktadır. Örneğin Türkiye’de Kapadokya yöresindeki peri bacaları doğal miraslar arasında yer almaktadır. Dünya mirasları UNESCO tarafından belirlenmektedir. 175’ten fazla ülke dünya miraslarının korunması için bir antlaşma imzalamıştır. Miraslar, antlaşmayı imzalayan ülkeler tarafından seçilen 21 ülke temsilcisinin oluşturduğu bir komite tarafından aday olarak gösterilen yerler arasından seçilmektedir.

Doğal miras alanları için belirlenen koşullardan bazıları şunlardır:

• Yaratıcı insan dehasının ürünü olması,
• İnsanlık tarihinin bir veya birden fazla anlamlı dönemini temsil eden yapı tipinin ya da mimari veya teknolojik peyzaj topluluğunun değerli bir örneğini sunması,
• Doğanın bir harikasına, eşsiz bir güzelliğe ve estetik öneme sahip doğal alanlar olması,
• Ekolojik ve biyolojik olarak hâlâ bozulmamış bir karasal, denizel veya tatlı su ekosistemine veya önemli hayvan ve bitki topluluklarına ev sahipliği yapması,
• Özellikle tehlikedeki veya bilim açısından önemli bir biyolojik çeşitililik için en önemli ve en belirgin doğal habitatlara ev sahipliği yapması.

Doğal mirasların tahrip olması, geriye dönüşü olmayan zararlar ortaya çıkarır. Bu nedenle doğal miras özelliği taşıyan yerlerin korunması gerekir. Günümüzde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan 31 doğal miras bulunmaktadır. Uluslararası sözleşmelere göre doğal mirasların belirlenmesi, korunması, teşhir edilmesi ve gelecek kuşaklara saklanması, birinci derecede doğal mirasın bulunduğu ülkenin görevidir. Ülkeler, bu amaçla kaynaklarını sonuna kadar kullanarak gerektiğinde ekonomik ve teknik destek için uluslararası dayanışma içinde bulunacaklardır. Bu alanlardan herhangi birinin zarar görmesi, dünya ekosistem dengesini bozacaktır. Bu nedenle dünya mirası olarak nitelendirilen varlıkların korunması gerekmektedir.