Osmanlıda Coğrafya

Uzun bir süre dünyanın önemli aktörlerinden biri olarak kalmayı başarmak, zamanın ruhunu yakalayarak buna yön veren süreçleri yönetmekle açıklanabilir. Bu seviyeyi yakalamak sadece askerî başarılarla mümkün değildir. Osmanlı, coğrafi bilgi ve becerilerden olabildiğince faydalanmıştır. Buna rağmen eğitim hayatının kalbi sayılabilecek medreselerde, coğrafya dersleri ancak 2. Meşrutiyet’ten sonra müfredata girebilmiştir. Osmanlı kökenli coğrafi eserler; geçmiş dönemde … Devamını oku

Yeni Çağ ve Yakın Çağ’da Coğrafya

Avrupa’da Rönesans ve Reform hareketlerinin etkisi ile diğer bütün bilimlerde olduğu gibi coğrafyada da büyük gelişmeler ve dönüşümler yaşanmaya başlamıştır. Özellikle pusulanın geliştirilmesiyle uzak bölgelere seyahatlerin yapılması ve Müslüman coğrafyacıların eserlerinin okunması başta olmak üzere diğer birçok neden, coğrafyanın bu dönemde çok büyük mesafe kat etmesini sağlamıştır. Bu dönemin araştırmacıları, farklı zaman ve mekânlardan elde … Devamını oku

Orta Çağ’da Coğrafya

Orta Çağ Avrupası’nda coğrafya, diğer bilimler gibi kilisenin baskısı ile uzun bir duraklama dönemine girmiştir. Bu dönemde coğrafya bilim mirasına katkı sunmayı İslam coğrafyacıları üstlenmiştir. Bu dönemin bilim insanları, İlk Çağ’da verilen eserlerden yararlanmış, dönemlerinin dünyasını üstün diyebileceğimiz araştırmacı ve gözlemci yönleriyle kaydederek çağını aşan eserler vermişlerdir. Makdisi, İbn Hurdazbih (İslam coğrafyasının babası kabul edilir.), … Devamını oku

İlk Çağ’da Coğrafya

İlk coğrafi düşüncelere Anadolu, Mısır ve Mezopotamya dolaylarında yaşayan Mısırlı, Babilli ve eski Yunan filozofların (Homer, Hekataios ve Herodot) eserlerinde rastlanmaktadır. Bu destansı yapıtlar coğrafyanın ilk eserleri sayılmaktadır. Dünyanın en eski uygarlık merkezlerinde üretilen coğrafi bilim mirasının zamanla Anadolu üzerinden Batı’ya taşınmasını eski Yunan medeniyeti çok iyi değerlendirmiştir. Böylece kısa zamanda coğrafya, bilim karakteri kazanmıştır. … Devamını oku

Coğrafyanın Tarihsel Seyri / Coğrafyanın Tarihsel Gelişimi

Bir bilim dalını tanımak için onun kökenini, anlamını, tarihsel seyrini, toplumsal hayattaki yerini ve bu bilime katkı sağlamış önemli bilim insanlarını bilmek gerekir. İnsanoğlu, yaratılışında bulunan merak duygusu sayesinde dünya üzerinde var olduğundan beri, içinde yaşadığı çevreyi merak etmiş ve tanıma ihtiyacı duymuştur. Böylece doğal ve toplumsal çevrenin bilincinde olmuştur. Yazının keşfinden önce bile insanın, … Devamını oku

Coğrafyanın Tanımı, Önemi ve Gelişimi / Coğrafya Nedir?

Coğrafya; çoğu kimseye göre yer adlarını, dağların yüksekliklerini, akarsuların uzunluklarını hatta dünyadaki bütün ülkelerin başkentlerini ezberlemekten ibaretmiş gibi gelebilir. Bunlar, coğrafyanın çok geniş araştırma konularından yalnızca birkaçı olup coğrafyayı tanımlamak için elbette yeterli değildir. Coğrafya Nedir? Adı, eski Yunan Dönemi’nde géo (jeo) ve graphien (grafeyin) kelimelerinin birleşmesinden oluşan géographien (jeografeyin), yerin tasviri anlamına gelmekteydi. Coğrafya … Devamını oku

Coğrafyanın Yararlandığı Bilim Alanları, Bilimler

Tarih: Geçmişteki olayları inceler. Antropoloji: Irkları, insan kültürünü ve insanın kökenini inceler. Etnoloji: Halk bilimidir. İlkel toplumların kültürlerini inceler. Sosyoloji: Toplum bilimidir. İktisat: Ekonomik kaynakları ve faaliyetleri inceler. Jeoloji: Yer bilimidir. Jeofizik: Yer yuvarlağını bir bütün olarak fiziksel metotlarla inceleyen bilimdir. Jeodezi: Dünya’nın şeklini, boyutlarını ve büyüklüğünü inceyen teknik bir bilimdir. Meteoroloji: Hava kürenin yapısı, … Devamını oku

Bölgesel (Mevzii, Yerel) Coğrafya

• Bölgeler Coğrafyası: Dünya üzerinde veya bir ülke içinde yer alan herhangi bir bölgenin genel coğrafi özelliklerini inceler (Harita 1.1.). • Ülkeler Coğrafyası: Bir ülkenin fi ziki, beşerî ve ekonomik coğrafi özelliklerinin tamamını inceler (Harita 1.2.). Kıtalar Coğrafyası: Kıtaların fi ziki, beşerî ve ekonomik coğrafi özelliklerini bir arada inceler (Harita 1.3.).

Beşerî ve Ekonomik Coğrafya

Beşerî ve Ekonomik Coğrafya • Nüfus Coğrafyası: Nüfus artışını, kır ve şehir nüfusunu, nüfusun yaş, cinsiyet, eğitim özelliklerini, yoğunluğunu, sektörel dağılımını ve bunların dağılışında etkili olan faktörleri inceler. • Yerleşme Coğrafyası: Doğal ortamın özelliklerinin yerleşme tipleri üzerindeki etkilerini, yerleşmelerin özelliklerini ve dağılışına etki eden faktörleri inceler. • Kültürel Coğrafya: İnsanların kültürel özelliklerini ve bunların yeryüzüne dağılışını … Devamını oku